Ouderwetse woorden en een formele schrijfstijl maken teksten afstandelijke en formeel. Bekijk de woordenlijst met alternatieven: van schrijftaal naar spreektaal.
Als je deze ambtelijke taal tegenkomt zijn dit informele alternatieven om meer spreektaal te gaan gebruiken.
Ouderwetse woorden en alternatieven voor spreektaal
Bij elk wollig woord lees je in de lijst een alternatief begrip. Vervang zo ouderwetse woorden door moderne woorden of spreektaal.
Bekijk nu deze woordenlijst van ouderwetse woorden en informele alternatieven.
Woordenlijst ouderwetse woorden en alternatieven.
A
aan de voorkant regelen (definitie/betekenis) –> in goed overleg met betrokkenen maken we beleid dat werkt.
aangezien –> omdat
aanwenden –> gebruiken
alsdan –> dan
alsmede –> en
alvorens –> voor, voordat
B
behoudens –> behalve
berichtenlaten weten
bescheiden –> stukken
betreffende –> over,voor
bewerkstelligen –> ervoor zorgen
bij deze stuur ik u graag –> stuur ik u
C
conform –> volgens,gelijk aan
c.q. –> en,of
D
daar –> omdat
dankzeggen –> danken
dan wel –> of
derhalve –> daarom,dus
dienaangaande –> hierover
dienen –> moeten,kunnen
doch –> maar
doen toekomen –> opsturen
E
een en ander –> deze,dit,die
eerder bedoelde –> die,deze
eerder genoemde –> deze,dit –> of –> die
eveneens –> ook
F
G
gaarne –> graag
geschieden –> gebeuren,plaatsvinden
H
heden –> op <datum –>>
hierbij samen –> met <deze brief/mail>
hiernavolgende –> volgende
I
in deze –> hierover,hierin
indien –> als
ingevolge –> door
ingeval –> bij
in het ongerede raken –> zoekraken,kwijt,stuk
in toenemende mate –> steeds meer,steeds vaker
inzake –> over
J
jegens wat –> betreft,tegenover
K
krachtens –> door
L
M
mededeling doen van –> laten weten
mededelen –> meedelen
medio oktober –> half oktober
met betrekking tot –> over,voor
met het oog op –> om
meerdere –> meer,diverse
middels –> door middel van,via
N
naar behoren –> correct
navolgende –> volgende
O
omtrent –> over
onderhavige –> dit,deze,die
ondergetekende –> ik
op deze wijze –> zo
op welke wijze –> hoe
P
Q
R
reeds –> al
retourneren –> terugsturen
respectievelijk –> vaak / of
S
het schrijven –> de brief
separaat –> apart,afzonderlijk
T
te uwen name –> op uw naam
te allen tijde –> altijd
ten aanzien van –> voor,op,over
ten behoeve van –> voor
ten einde –> om
ten gevolge van –> door
ten tijde –> van –> opdat –> moment
ter hand stellen –> doorsturen,aanbieden
ter zake van –> voor,over
tevens –> ook
tezamen –> samen
thans –> nu
U
ultimo –> uiterlijk
V
vernemen –> horen
vertrouwen –> rekenen op
verzenden –> sturen
verzoeken –> vragen
vigerende –> huidige
vooralsnog –> voorlopig
voorgaande –> deze,die,dit
voornemens zijn –> van plan zijn of willen
voornoemd bedrag –> dit bedrag of het bedrag herhalen
voorshands –> voorlopig
voorts –> verder
voldoen –> betalen
vorenstaande –> deze,die,dit
W
welke –> wat,die
wijze –> manier
X
Y
Z
zoals gesteld in –> zoals in <deze brief> staat
zorgdragen –> zorgen
zulks –> deze,dit,die
Ouderwetse woorden herschrijven
Schrijftips om formele schrijfstijl te doorbreken in beleidsteksten, ambtelijke teksten en juridische teksten. Voor beter formuleren, volg deze tips voor informeel schrijven; meer in spreektaal schrijven.
- Zet “u” (de lezer) voorop en gebruik “ik”, naast “wij”.
- Sluit aan in de introductie bij de voorkennis van de lezer. Beschrijf de aanleiding en doel voor de lezer om de tekst te lezen.
- Gebruik verzorgde spreektaal, zoals je aan de telefoon zou doen, om helder, eigentijds en duidelijk over te komen.
- Maak zinnen met maximaal 15 woorden. Dus geen bijzinnen maken. Zorg altijd voor een onderwerp in de zin (u, je, ik, wij).
- Zet de kernboodschap na opschrijven bovenin de tekst, als eerste zin van elke alinea. En/of voorin de zin.
- Als je juridische artikelen meldt, schrijf dan eerst de kern op in normale spreektaal, zet tussen haakjes het betreffende wetboek/artikel.
- Maak tussenkoppen van maximaal 5 woorden en maak die vet.
- Gebruik witruimte tussen alinea’s
- Na het schrijfproces: laat zinnen weg die de lezer niet hoeft te weten. Meld dus eerst de hoofdlijn, bewaar details “voor later” als kan.
- Sluit af met een korte samenvatting.
Deel deze woordenlijst met ouderwetse woorden en alternatieven
Succes met deze woordenlijst om ouderwetse woorden, formeel taalgebruik en wollige woorden te vervangen door modern taalgebruik. Zie ook anderen artikelen op webredactie blog, zoals tips voor teksten schrijven en B1-teksten.die meteen duidelijk zijn.
Groet,
Gerben G van Dijk.
Het creëren en beheren van content kost vaak meer tijd dan je denkt. Daarom heeft Gerben Webredactie blog opgezet. Hier deelt hij niet alleen praktische handleidingen en online tips met jou, maar ook met zichzelf: "Oh ja, zo moet ik dat aanpakken!".
Naast zijn bijdragen aan Webredactie blog, schrijft Gerben voor Frankwatching.nl en heeft hij een boek over communicatiewerk organiseren op Amazon.com. De afgelopen tijd onderzoekt hij hoe ChatGPT SEO kan bijdragen aan contentcreatie.